در سوگ درگذشت میکیس تئودوراکیس

بابا در جوانی‌اش در یکی از مجله‌های فیلم منتقد بود و نقد فیلم می‌نوشت. بعد از انقلاب اما به دلیل ممیزی‌ها دسته‌جمعی از مجله خداحافظی کردند. آن روزها که داشتم برای دانشگاه آماده رفتن به تهران می‌شدم، می‌توانستم حس کنم دوست دارد تجربه‌های خوشی که او داشته را داشته باشم. مدام از جاهای خوبی که در تهران می‌شود رفت حرف می‌زد. محل دبیرستانش را به من گفت و خواست که سر بزنم. از پاتوق‌ها و رستوران‌های دوران جوانی‌اش می‌گفت. اما خاص‌تر از همه تاکید داشت که هر چه بیشتر سینما عصر جدید بروم*. سینمایی که روزگاری محل جمع شدن او و دوستانش بود و می‌گفت دلش حسابی تنگ است. قبل از رفتنم هم اسم چند فیلم را به من داد و گفت این‌ها را رفتم تهران نگاه کنم. احتمالا دوست داشت مانند جوانی خودش جذب سینما شوم. یکی از فیلم‌های آن لیست «حکومت نظامی» بود.

شاید خنده‌دار به نظر بیاید، ولی من در آن سن نمی‌دانستم می‌شود فیلم را از اینترنت دانلود کرد. همه عمر سی‌دی خریده بودم. تهران هم که رفتم، تک تک سی‌دی فروشی‌ها را گشتم و حتی یک دانه از فیلم‌های بابا را هم نداشتند! آخرش به خانه عمویم (که بازیگر تئاتر است)‌ رفتم تا ببینم این فیلم‌ها را دارد یا نه. تعدادی فیلم به من داد، یادم نیست حکومت نظامی جزئشان بود یا نه، ولی یک چیز را خوب یادم است. اسم حکومت نظامی را که آوردم گفت: «آهنگ‌سازش میکیس تئودوراکیسه، یادت باشه اسمشو، میکیس تئودوراکیس».

این اسم برایم خیلی جالب بود. تئودوراکیس، با کلاس نیست؟ فیلم حکومت نظامی را که نگاه می‌کردم حالا گوشم تیزتر بود برای شنیدن موسیقی متن. موسیقی خاص و قشنگی هم بود. بعد از آن مدتی باقی آثار تئودوراکیس رو گوش می‌دادم و از خاص بودنشان لذت می‌بردم، صدای آن سازهای زهی.

همین چند دقیقه پیش خبر فوت او را خواندم. غمی به دلم نشست، گمانم نه مرگش بلکه از نوستالژی. سال‌هایی که چقدر زود گذشت. من دیگر آن پسر بچه‌ای نیستم که ماجراجووار به دنبال تکه فیلمی باشم و با شنیدن موسیقی نوازنده خاصش روزم را بسازم، و غرور کاذبی دلم را شاد کند که «هه، من نامش را می‌دانم، تئودوراکیس، چه نام دهن پر کنی».

او از آهنگ‌سازان تاثیرگذار در ایران بود (به ویژه چپ‌ها)، به نظرم خوب است آهنگ‌هایش را گوش کنید. شاید برخی قبلاً به گوشتان خورده باشد اما نمی‌دانستید از کیست.

  1. Horos Tou Zorba
  2. Z
  3. State Of Siege

پ.ن*: شهریور 1400، یعنی همین چند روز پیش، سینما عصر جدید برای همیشه منحل شد. بعد از شنیدن خبرش خیلی دلم گرفت. می‌خواستم پست سوگ‌نامه‌ای بنویسم ولی حرفی برای مخاطب نداشتم، جز آن که بگویم چقد عجیب است که سینمای بزرگ و شامخ روزهای قدیم، حالا این جور مهجور و ورشکسته شده. یادم است بابا وقتی تهران آمده بود و عصر جدید رفت، تنها نفر در سالن سینما بود، لحظاتی حس کردم که بغض کرده. 

آواتار
من نمی شناختمشون اما با معرفی شما و گوش کردن به کارهاش نمی دونم چرا خبر مرگش من رو هم ناراحت کرد...
اما اثارش خیلی فوق العاده ست خصوصا کار Z

پ.ن:راستی کار اولشون که گذاشتین رو یوتیوب میزنه در دسترس نیست
کار اولش اتفاقا معروف‌ترین کارشه. برای فیلم زوربای یونانی. این یه ویدئو دیگه
آواتار
اره قبلا شنیده بودم
ممنونم بابت ویدیو و معرفیش
خواهش می‌کنم : )
آواتار
منم برام خاطره‌انگیزه تئودوراکیس. سه چهار سال قبل شوهرخاله‌ی من آهنگ حکومت نظامی رو برام پلی کرد و گفت میدونی اسم این آهنگ چیه؟ من نمیدونستم اون موقع ولی اون رفته بود و گشته بود و اسمشو پیدا کرده بود. بعدا برای تولدش من نشستم و برای اولین بار نت یه آهنگو با گوش درآوردم و نوشتم و خونه‌شون بی‌خبر براش زدم و کلی خوشحال شد. بعدم همین نت رو برای فروش گذاشتم و هنوز هم زیاد فروش میره نسبتا.
یادش گرامی.
سلام.
چه خاطره شیرینی از این آهنگ داری! و چقدر خوب که نت‌هاتو می‌فروشی و یه درآمدی در می‌یاری.
آهنگ حکومت نظامی اولین آهنگیه که از تئودوراکیس شنیدم. غم خاصی توش داشت که کاملاً با غم فیلم منطبق بود و روم اثر گذاشت.
یادش گرامی.
آواتار
سلام.
من وقتی فیلم Z رو میدیدم از آهنگش تعجب کردم. حال و هوای آهنگش خیلی ایرانی بود. خیلی تعجب کردم.
الان که نگاه میکنم یه سری فکت‌ها کنار هم میان.
* شنیدم صنعت موسیقی و خود هنر موسیقی ترکیه از یونان و ایران اثر گرفته.
* پس شاید موسیقی ایرانی و یونانی هم با هم تشابهاتی داشتن.
* شاید به خاطر همین تشابهات بوده که آهنگسازهای ایرانی از یونانی‌ها آهنگ میدزدیدن و ما هم خیلی حس نمیکردیم که این آهنگ‌ها بیگانه هستن.
نمیدونم فکتها و نتایجی که کنار هم چیدم درست هستن یا نه. بعدا که وقت و حوصله داشته باشم دوست دارم موردش یکم سرچ کنم.
خواهشا اگه آهنگ یونانی خوب مثل کارهای دسپینا وندی میشناسی بیشتر معرفی کن. با تشکر. :)
سلام. من درباره تاریخچه موسیقی ایران و یونان هیچ اطلاعی ندارم متاسفانه و تاثیراتشون رو نمی‌دونم. ولی میزان هجوم و کپی از موسیقی یونانی به حدی بوده که هیچ جای تعجبی نیست موسیقی یونانی به گوش یه ایرانی آشنا باشه. حداقل تو دهه هشتاد اگه رو آهنگ ایرانی داخلی دست می‌ذاشتی با احتمال خوبی یونانی یا ترکی بود.
مثلاً آهنگ Ela Na Deis یونانی و تو سبک یونانیه ولی آدم قشنگ حس می‌کنه فاز آهنگ‌های دهه هشتاد ایران رو داره.

چشم حتما، ولی فعلا که نمی‌تونم آهنگ بذارم اصلاً چون صندوق بیان قاتی کرده و پخش آنلاین آهنگ رو بالا نمی‌یاره.
ارسال نظر آزاد است، اما اگر قبلا در بیان ثبت نام کرده اید می توانید ابتدا وارد شوید.
سرندیپیتی تنها نام شخصیت صورتی کارتون جزیرهٔ ناشناخته نیست؛ «serendipity» واژه‌ای انگلیسی با پیشینه ایرانیست که به یافته‌ای نیکو به صورت ناگهانی اشاره دارد. دست‌آوردی اتفاقی و مثبت که جوینده به دنبالش نبوده، اما به دستش آورده.
همان‌طور که بعضی آدم ها ناگهان خوشبخت می‌شوند، همان‌طور که شاید شما یک روز سرندیپیتی خود را بیابید.

پ.ن: واژه سرندیپیتی از واژه ایرانی سرندیپ ساخته شده. سرندیپ به معنای سریلانکایی است.


ذات متن برای خوانده شدن است. کپی بدون ذکر منبع مجاز می‌باشد.